حقوق زن از منظر قرآن

بنا بر آموزه های قرآن مایه اصلى آفرینش زن و مرد یکى بوده ، هیچ یک بر دیگرى برتری ندارد . قلب و روح انسانیست که حقیقت انسان را تشکیل می دهند . زن و مرد هر دو از یک نفس واحده خلق شده اند. (1)

 از دو منظر می توان به تفاوتهای زن و مرد اشاره کرد :

 1 . تفاوتهاى روحى روانى: خداوند زن را با عاطفه تر و مرد را عقلانى تر خلق کرده که وقتی این دو در کنار یکدیگر قرار گیرند  مکمل هم خواهند بود .(2)

 2 . تفاوتهاى جسمانى: منظور مذکر و مؤنث بودن و.. . در مسایل ارزشى قرآن هر دو را یکسان مى داند و ملاک برترى را تقواى بیشتر انسان قرار مى دهد; چه زن باشد و چه مرد . (3)

" خداوند در مورد اعمال مکلفین یکسان برخورد مى کند و عمل هیچ بنده ای خواه مرد خواه زن ضایع نمیشود" . (4)

 " نزد خداوند عمل صالح ملاک است ، از هر کس که باشد.  (5)

 اگر مى بینیم قرآن در جایى از مردان شایسته مانند لقمان حکیم سخن مى گوید ،(6) در جایى دیگر از زنان شایسته مانند همسر فرعون و حضرت مریم نیز نام مى برد . (7)

قرآن از مقام والاى زن دفاع نموده و از زنان حمایت جدى کرده . (8) و حقیقت وجودى شخصیت او را معرفى کرده است .

به علت تفاوتهایى  که میان زن و مرد وجود دارد ، به طور طبیعى حقوق این دو نمى تواند یکسان باشد; در برخى از جوامع ، حقوق زنان ، پایمال شده است ; مثل برخوردى که در دوران جاهلیت با دختران داشتند و آنها را زنده به گور مى کردند .  قرآن با توجه به اختلاف تکوینى زن و مرد ـ جز در موارد مخصوص که فرق گذاردن بین این دو جنس ، لازمه وجود و ذات آنان است ـ تمام حقوقى که براى مردان قرار داده ، براى زنان نیز مقرر کرده است و در مواردى که براى یکى از این دو جنس حقوق بیشترى قرار داده ، وظایف بیشترى نیز بر عهده او نهاده است .

در زمینه تساوى حقوق مى فرماید: (9) "  برتری هایی را که خداوند نسبت به بعضی از شما بر بعضی دیگر قرار داده است،آرزو مکنید، مردان را از آنچه کرده اند بهره اى است و زنان را از آنچه کرده اند بهره اى ."

بخشى از حقوق زنان در اسلام عبارت است از :

 1 . حقوق اجتماعى: که از جمله حقوق اجتماعى ، حقوق خانواده است ; مثل : حق انتخاب همسر ، مسکن ، مهر ، نفقه ، حضانت اطفال تا سنین معین ، حق دریافت اجرت براى کارهاى خانه و.. .

 2 . حق مالکیت استقلالى در کنار مردان : برای زنان و مردان از آنچه که پدر و مادر و خویشاوندان میگذارند سهمی است معین و لازم الادا.(10) مگر در مورد نذر که حکم ویژه اى در فقه اسلامى دارد .

 3 . حق حضور زن در اجتماع:از نظر قرآن ، حضور زن در اجتماع و بیرون از خانه در صورتى که موجب اخلال در روابط خانوادگى و عفاف او نشده و شوهرش او را منع نکند ، جایز است ، چنانکه دختران شعیب چنین بودند .(11)

 4 .توجه به لطافت روحی و جسمی زن: در اسلام با توجه به لطافت روحى و جسمى زن که مقتضاى آفرینش حکیمانه اوست ، از برخى کارهاى سخت و دشوار همچون شرکت در جهاد و قضاوت و.. . ـ مگر در موارد خاص ـ معاف شده است .

 ________________________________

 (1) نساء ،1

(2) روم ، 21

(3) حجرات ، 13

(4) آل عمران ، 195

(5) نحل ، 97

(6) لقمان 12

(7)تحریم،11 /آل عمران،43

(8) نحل ، 58 و 59

(9) نساء ، 32

(10) نساء ، 7

(11) قصص ، 23 ـ 28

نوشته شده توسط : سادات

نظرات ديگران [ نظر]